


Wanneer u op zoek bent naar houten vloeren in regio Leeuwarden, dan bent u bij beboparket aan het juiste adres. U vindt namelijk allerlei soorten houten vloeren van eiken- en grenenhout bij deze speciaalzaak in Vriezenveen in Overijssel vlakbij Almelo , op een acceptabele afstand van Leeuwarden . Beboparket is een groothandel in houten vloeren waar ook particulieren welkom zijn. Bij deze winkel kunnen de particulieren uit Leeuwarden terecht voor zeer voordelige houten vloeren. Daarbij garandeert Beboparket de laagste prijzen van heel Leeuwarden voor deze houten vloeren. Wanneer u ze ergens anders toch goedkoper vindt in de buurt van Leeuwarden, dan biedt beboparket u nog een lagere prijs voor deze houten vloeren.
Uitstekende service bij aankoop van een houten vloer bij Beboparket We komen elke dag van de week in Leeuwarden om vloeren te leveren bij onze dealers dus wanneer u besluit om niet in Leeuwarden maar bij ons een goedkope houten vloer te kopen, dan kunt u rekenen op een uitstekende service. Beboparket heeft namelijk een eigen transportbedrijf en een legservice voor de houten vloeren. Daarbij word de houten vloer door ons eigen transportbedrijfop een voordelige manier bij u thuisbezorgdin Leeuwarden. De legservice van Beboparket
houdt in, dat er een betaalbare parketteur
uit ons eigen team van 30 ervaren leggers bij u thuis de vloer komt leggen Houten vloeren prijzen| Eiken vloer| Eiken vloerdelen| Eiken vloeren| Eiken vloeren Leeuwarden| Goedkope eiken vloerdelen| Goedkoopste massief eiken vloer| Houten vloeren| Goedkope massief houten vloer| Massief eiken vloer Op 29 december 2010 telde de gemeente 94.878 inwoners. Belangrijke sectoren in de stad zijn de financieuml;le en zakelijke dienstverlening, de overheid en de non-profitsector. De stad is eacute;eacute van de Friese elf steden en voert als gemeenteslogan #39;Kijk, dat is #39;t mooie van Leeuwarden!#39;. Deze slogan werd op het jaarcongres van de Vereniging van Gemeenten (VNG) in 2007 verkozen tot #39;beste gemeenteslogan#39;.
Inhoud[verbergen] |
Geschiedenis
![]() |
Ontstaan

Historische kaart van Leeuwarden (stad) uit 1580
Stadsrechten
Historische kaart en stadsgezicht van Leeuwarden (stad) uit 1664
Na de middeleeuwen
Het welvarende Leeuwarden moest wel beschermd worden tegen vijanden. Daartoe werd de stad rondom van een gracht en wallen voorzien. Deze verdedigingswerken zijn later, toen zij overbodig werden, afgebroken of tot plantsoen gemaakt. De grachten in de binnenstad zijn op die van de Nieuwestad, Voorstreek, de Tuinen, de Weaze en het noordelijke deel van het Schavernek na allemaal gedempt. De grachten die gedempt zijn betreffen o.a. die van Eewal, Tweebaksmarkt, Nieuweburen, Grote Kerkstraat, en De Oude Herengracht (zaailand). In de negentiende eeuw ontstonden de eerste wijken buiten de stadsgracht. In de eerste helft van de 17e eeuw trokken Joden naar Leeuwarden toe. Het aantal Joden in Leeuwarden groeide tot zo#39 1200 in de 19e eeuw. In 1754 werd er officieel een joodse gemeente ingesteld en in 1755 werd de eerste synagoge gebouwd. Later kwam er een nieuw gebouw op dezelfde plaats, Synagoge Leeuwarden. In 1980 werd er een derde synagoge ingewijd omdat de tweede te groot bleek voor de kleine joodse gemeente die thans nog bestaat in Leeuwarden. In de negentiende eeuw werden de verbindingen van de stad verbeterd. In 1827 begon het rijk met de aanleg van straatwegen van Leeuwarden naar Overijssel en naar Groningen, Harlingen, Sneek en Lemmer. Voorts werden de oude trekvaarten uitgediept en verbeterd. In 1863 ontstond de spoorverbinding tussen Leeuwarden en Harlingen. Snel daarna kwamen de lijnen met Zwolle, Groningen en Sneek tot stand. In 1944 werd een deel van de gemeente Leeuwarderadeel geannexeerd, waardoor Leeuwarden er 15.000 inwoners bij kreeg.Recht en bestuur
Recht
Twee rechtsgebouwen staan er in Leeuwarden: een gerechtshof en een rechtbank. Het gerechtshof staat aan de kopse kant van het Wilhelminaplein. Het zogenoemde Ressort Leeuwarden omvat de arrondissementen Leeuwarden, Assen en Groningen. De rechtbank zit in een nieuw gebouw van architect Abe Bonnema dat gesitueerd is aan de langszijde van het Wilhelminaplein. Zowel de kanton- als ] Stadsbestuur
![]() |
Stedenbanden
In 1990 ging de gemeente een stedenband aan met de Russische stad Orjol. Nadat Orjol minder florissant voor het daglicht kwam en het nut van de band in twijfel werd getrokken en te duur werd bevonden, heeft de gemeente in 2002 de band met haar zusterstad verbroken.
In de periode van de stedenband is er onder meer een uitwisseling geweest van volleybal(Orbi)- handbal (Meteoor),voetbal (Cambuur C-jeugd en de schoolvoetbalcommissie),tennis (de Molen),schaken(Philidor),atletiek (Lionitas) en de gezamenlijke Leeuwarder korfbalverenigingen In 1992 hebben Leeuwarders de Russische stad bezocht en is er een Russische themaweek georganiseerd waarin het Verzetsmuseum van Leeuwarden de expositie met als titel lsquo;Orjol 1941-1943, beeld van een Russische stad in oorlogstijd' tentoonstelde.
Wonen
Wijkindeling
De stad is onderverdeeld in 24 wijken[2] die weer zijn onderverdeeld in 58 buurten.
|
Stadsvernieuwing
De binnenstad is deels autoluw gemaakt door een doorgaande weg te voorzien van beweegbare palen waarbij alleen bussen kunnen passeren. Verder is er verscherpt toezicht met het oog op de veiligheid in de binnenstad. Een aantal oude stadswijken met veel criminaliteit en leegstand is gerenoveerd. De volgende drie wijken zijn vernieuwd: de Vegelinbuurt, de Vrijheidswijk en Schieringen-Heechterp.
- De Vegelinbuurt is een oude arbeidersbuurt, een wijk met veel verslaafden en criminaliteit. Er waren veel huisjesmelkers. Het grootste gedeelte van de buurt is gesaneerd waarna er nieuwe huizen zijn gebouwd voor gezinnen.
- De Vrijheidswijk heeft veel hoogbouw uit de jaren zestig. Een aantal flats is gesloopt, hiervoor komen appartementencomplexen en eengezinswoningen in de plaats. Een belangrijke reden om voor sloop te kiezen was om illegale bewoning een halt toe te roepen. Ook in deze wijk was veel criminaliteit. Anno 2007 wonen er veel studenten.
- De wijk Schieringen-Heechterp komt overeen met de Vrijheidswijk qua bouwjaar en soort bebouwing. Er was veel criminaliteit, enkele flats zijn gesloopt t.b.v. eengezinswoningen met grote tuinen. Ook hier wonen veel studenten en jongeren. Ook zijn er nieuwe appartementencomplexen gebouwd. Het komt voor op de lijst van probleemwijken van Vogelaar
-
Binnenstad:
- Het zeven verdiepingen tellende gebouw Amicitia, wordt gerestyled tot een futuristisch ogend gebouw. Het ligt op een prominente plaats in de binnenstad van Leeuwarden. Het ontwerp voorziet in het herontwikkelen en het restylen van het kantoorgebouw naar appartementen op de verdiepingen en het handhaven van winkelruimte op de begane grond. Tot 1968 heeft op deze locatie een beeldbepalend hotel gestaan, genaamd #39;Amicitia#39;. In 1969 werd er, kenmerkend voor die tijd, gewoon een flatgebouw voor in de plaats gezet. Het plan voor deze locatie is in ontwikkeling.
- Sinds 2007 is de centrumring deels eenrichtingsverkeer. Ook is het stadscentrum verder autoluw gemaakt met bussluizen.
- Zuiderplantage ligt aan de zuidrand van Leeuwarden. Nabij Huizum-Dorp en het Drachtsterplein worden 49 eengezinswoningen ontwikkeld. Verder komen er 107 appartementen die bestaan uit een woontoren met 16 verdiepingen (45 appartementen) en twee 7-laagse appartementsgebouwen (elk 31 appartementen). Er is een woonbuurt met kleinere straten gecreeuml;erd die aansluit bij de kleinschaligheid en diversiteit van het bestaande dorp Huizum.
Economie en werk
Leeuwarden heeft ongeveer 55.000 arbeidsplaatsen. Het grootste gedeelte hiervan nemen onderstaande organisaties voor hun rekening.
Bedrijven en overheidsinstellingen
In Leeuwarden is een aantal hoofd- en regiokantoren gevestigd van grote dienstverlenende ondernemingen zoals KPN, Friesland Bank, Rabobank, ING, ABN AMRO, AEGON en Achmea (Aveacute;ro Achmea, FBTO en een gedeelte van Centraal Beheer Achmea). Verder zijn er een groot zuivelconcern (FrieslandCampina; voorheen Friesland Foods), twee hoofdkantoren van regionale kranten (Leeuwarder Courant en Friesch Dagblad) alsook veel kleinere bedrijven gevestigd. Van de kantoren is de ruim 114 meter hoge Achmeatoren opvallend. Ook heeft de stad met Cendris B.V. en Creative Industries twee grote callcenters/marketingbedrijven in huis. In Leeuwarden bevindt zich ook de Fryske Akademy, een wetenschappelijk onderzoeksinstituut.
Leeuwarden heeft daarnaast vestigingen van de Belastingdienst, douane, het Ministerie van Landbouw, de Kamer van Koophandel, Rijkswaterstaat, het UWV, het Ministerie van Justitie alsmede het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) binnen haar grenzen. Verder zijn er twee gevangenissen - het Huis van Bewaring en de Penitentiaire Inrichting De Marwei - en in het noordwesten van Leeuwarden ligt de Vliegbasis Leeuwarden van de Koninklijke Luchtmacht.
Industrieterreinen
Er zijn drie grote industrieterreinen in Leeuwarden: Leeuwarden West is het oudste industrieterrein, dit industrieterrein werd anno 2007 gerevitaliseerd. In de jaren #39;80 industrieterrein Hemrik aangelegd. Het nieuwste industrieterrein is Newtonpark, aan de zuidwest kant van de stad. Het terrein van Friesland Foods kan gezien zijn grootte ook als industrieterrein aangemerkt worden.
WTC Expo Leeuwarden

Voorstreek met de Sint-Bonifatiuskerk
Winkels
Leeuwarden heeft een uitgebreid winkelaanbod, de belangrijkste winkelstraten zijn de Nieuwestad (in de volksmond Nieuwstad genoemd), Wirdumerdijk, het Wilhelminaplein en de Voorstreek. Op het Wilhelminaplein is iedere vrijdag een weekmarkt, maar die is tijdelijk verplaatst naar de nieuwestad omdat een winkelcentrum groots aan het uitbreiden is.
Aan de rand van het centrum zit het retailpark De Centrale, waar vroeger de PEB Centrale (P.E.B. staat voor Provinciaal Elektriciteits Bedrijf, later opgegaan in het huidige Nuon N.V.) was gevestigd. Toen dit bedrijf verdwenen was kwam het terrein in 1989 van 7 ha. te koop. Een projectontwikkelaar kocht het verlaten fabrieksterrein dat werd gesloopt om plaats te maken voor 12.000 msup2; winkellocatie. In 1991 openden de eerste winkels hun deuren. Hier zijn winkels met grotere verkoopoppervlakken gevestigd zoals Media Markt. Ook zijn er enkele speciaalzaken en een bouwmarkt gevestigd. De komende jaren zal nog eensMedia Voor nieuwsgaring zijn er in Leeuwarden diverse kanalen. De twee dagbladen die zich beide op de gehele provincie richten zijn de Leeuwarder Courant en het Friesch Dagblad. Verder zijn er de gratis bladen zoals de Huis aan Huis, De Stadskrant, Liwwadders, en UIT (ook als bijlage van de Leeuwarder Courant). Omrop Fryslacirc richt zich met radio, tv en internet met name op de gehele provincie en de lokale omroep Omroep Mercurius richt zich met dezelfde middelen specifiek op de gemeente Leeuwarden. Op internet is liwwadders.nl sterk vertegenwoordigd, evenals de sites van de beide dagbladen en de beide omroepen. NieuwsTV zendt nieuwsberichten uit, gecombineerd met de radio-uitzendingen van Omroep Mercurius. De Raadsvergaderingen worden uitgezonden via het lokale radiostation dat ook uitzendt via internet.
Bezienswaardigheden
Monumenten
Met 620 rijksmonumenteninschrijvingen staat Leeuwarden in de top-15 van Nederlandse monumentengemeenten, dankzij een historische binnenstad en woonwijken uit de late negentiende en vroege twintigste eeuw. Ook heeft de stad beschermde stadsgezichten zoals de binnenstad met singels, het Nieuwe Kanaalgebied en de Hollanderwijk. Deze worden beschermd omdat ze een bijzondere ruimtelijke structuur en karakter hebben, waarin een ontwikkelingsgeschiedenis van soms eeuwen is te zien. De bescherming geldt voor het historisch gegroeide patroon van gevelwanden, straten, pleinen, grachten en groengebieden en de onderlinge verhouding daarvan. Naast de rijksmonumenten zijn er 375 beeldbepalende panden.
De monumenten betreffen woonhuizen, kerken, molens, pakhuizen, winkel- en kantoorpanden en ook parken, een middeleeuwse waterloop en standbeelden. Ook de kaden en pijpen in de binnenstad en delen van de oude omwalling en grachten zijn monumentaal. De oudste monumenten dateren uit de dertiende eeuw, waaronder de Grote of Jacobijnerkerk (kloosterkerk van de Dominicanen) met beroemd Christian Muuml;llerorgel en de parochiekerk van Swichum (gewijd aan de heiligen Nicolaas en Catharina). Het jongste monument is het Burmaniakamp uit 1940, de Duitse manschappenverblijven tegenover de vliegbasis. In de tussenliggende eeuwen zijn panden gebouwd zoals de Kanselarij, de Waag (beide uit de Renaissanceperiode) en herenhuizen aan de Tweebaksmarkt, de Voorstreek en de Nieuwestad. De grootste groep rijksmonumenten bestaat uit eenvoudige woon- en winkelpanden. Aan het Schapendijkje, tegen het terrein van de vliegbasis bevindt zich de eeuwenoude grafkelder van de familie Dorhout. Net buiten de stad staan twee poldermolens, de Bullemolen en de Froskepocirc;lemolen.
Overigens zijn ook enkele archeologische vindplaatsen beschermd als monument vanwege een hoge archeologische verwachting.
Oude architectuur
- Kanselarij, waar recht werd gesproken tussen 1571 en 1811
- Waag, het oude centrum van de handel
- Oldehove, een onafgebouwde scheve kerktoren
- Sint-Bonifatiuskerk, een van de belangrijkste neogotische bouwwerken van Nederland
- Paleis van Justitie (1852) aan de kop van het Wilhelminaplein
- Station Leeuwarden (1863)
- Stadhuis
- Provinciehuis
- Grote of Jacobijnerkerk
- Blokhuispoort
- Stadsweeshuis verbouwd tot Fries Natuurmuseum
- Westerkerk verbouwd tot theaterruimte
- de Beurs verbouwd tot bibliotheek
- Voormalig hoofdpostkantoor verbouwd tot Grand Hotel Post-Plaza
Moderne architectuur
- Belastingkantoor (voormalig Waterschapskantoor) (1972), Tesselschadestraat
- Voormalige NHL Hogeschool, Vondelstraat; architect: Haag
- Postbank-gebouw(1974), architect: Abe Bonnema. De top van het gebouw wordt gesierd door een groot kunstwerk van Marte Rouml;ling.
- Averotoren Het gebouw is 77 meter hoog, en is daarmee het eacute;eacute na hoogste kantoorgebouw in Leeuwarden. Het gebouw werd in 1991 voltooid en het telt 17 verdiepingen. De toren is ontworpen door Bonnema architecten. (1991), architect: Abe Bonnema.
- de 114 meter hoge Achmeatoren (2001), architect: Abe Bonnema. De toren haalde enkele malen het landelijk nieuws door spontaan vallende gevelplaten.
- Het business center Crystalic (2002), architect: Gunnar Daan
- De uitbreiding van het hoofdkantoor van de Friesland Bank. Een groot atrium en een transparante koepel zorgen voor overzicht en grote ruimtelijkheid van binnenuit en geven het complex identiteit en herkenbaarheid in de stad. (2003), architect: Van Tilburg Ibelings von Behr Architecten
- Nieuwbouw van de NHL Hogeschool, Rengerslaan; architect: Abe Bonnema (oudbouw), Herman Herzberger (nieuwbouw)
Overig
- Prinsentuin. De omgeving van dit stadspark vormt het hoofddecor van De koperen tuin, de roman van Simon Vestdijk waar tevens het etablissement in dit park naar is vernoemd.
- Rengerspark
- Abbingapark
Cultuur
![]()
Voormalige kanselarij uit 1566, nu Fries Museum
|
|
Cultuurbeleid
In 1989 werd middels een omstreden herenakkoord tussen de commissaris van Friesland (Hans Wiegel) en Groningen (Henk Vonhoff) overeengekomen dat de kunstvakopleidingen zouden verhuizen naar Groningen. Dit betekende het vertrek van de Muziekpedagogische Akademie Leeuwarden (MPA)/Conservatorium Leeuwarden, kunstacademie Vredeman de Vries en ook het Frysk Orkest (en de komst van agrarisch opleidingsinstituut Van Hall). In 1998 verscheen de eerste gemeentelijke cultuurnota onder de titel #39;Tussen de stenen het cement#39; (nota 1998-2000); deze behelsde een weergave van de aanwezige infrastructuur. Met de opvolgende nota #39;Uit het cultureel receptenboek#39; (nota 2001-2004) werden bezuinigingen doorgevoerd. Onder de nota #39;Behouden Vaart#39; (nota 2005-2008) werden bezuinigingen gerealiseerd door taken toe te voegen aan bestaande instellingen, Theater Romein als vernieuwend vlakkevloertheater te laten verdwijnen en flink te bezuinigen op de Leeuwarder bibliotheken. Een nieuwe stichting is in het leven geroepen om in het voormalige theater een poppodium te realiseren. In de nota #39;Cultuurvuur#39; (nota 2008-2012) zijn ambities geformuleerd ten aanzien van het versterken van de bestaande culturele infrastructuur, meer reuring in de stad en het realiseren van productiefuncties, inclusief een gooi naar de kandidaatstelling voor de Europese Culturele Hoofdstad 2018.
Musea
- Fries Museum
- Pier Pander Museum
- Verzetsmuseum Friesland
- Princessehof - nationaal keramiekmuseum, zie ook: Papingastins
- Natuurmuseum Fryslacirc
- Tresoar - Fries Historisch en Letterkundig Centrum
-
Beeldhouwkunst
![]() |
Theater en muziek
- WTC Expo Leeuwarden
- De Harmonie, stadsschouwburg
Film
In Leeuwarden bevindt zich het Centrum voor Film in Friesland. Ook zijn er het Filmhuis en de bioscopen Tivoli en Cinema.
Uitgaansleven
Er zijn meer dan 100 horeca-gelegenheden in Leeuwarden, waaronder veel kroegen, een aantal feestcafeacute;s en vier discotheken. Alle horeca sluit uiterlijk om 3 uur #39;s ochtends, maar mag een geleidelijke uitstroom hanteren tot 6 uur. Eetgelegenheden (denk aan shoarmazaken) mogen nog wel nieuwe bezoekers toelaten tot 6 uur - vanaf dat tijdstip tot 8 uur moet alles dicht zijn.
Leeuwarden kent een groot aantal kroegen. Deze zijn vooral geconcentreerd in de Doelesteeg, rond het Ruiterskwartier, bij het Gouverneursplein en aan de Nieuwestad. Enkele cafeacute;s hebben een podiumfunctie, zie daarvoor bij #39;Cultuur#39; onder #39;Theater en muziek#39;.
Evenementen
- Bloemenmarkt. Deze grootste bloemenmarkt van Nederland vindt altijd plaats op Hemelvaartsdag.
- Dancetour Leeuwarden
- Domino Day
- Elfstedentocht. Leeuwarden is start- en eindpunt van deze schaatstocht.
- Fries Straatfestival
- Friesland Vaart
- Media Art Festival. Jaarlijks festival voor audiovisuele-mediakunst.
- Noordelijk Film Festival
- Noorderlicht. Fotomanifestatie die om het jaar in Leeuwarden en Groningen plaatsvindt.
- Veemarkt. De grootste veemarkt van Nederland.
Klimaat
Leeuwarden heeft net als de rest van Nederland een gematigd zeeklimaat. De klimaatgegevens zijn van het KNMI meetstation in Leeuwarden.
![]() Weergemiddelden voor Leeuwarden ![]() |
|||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Maand | jan | feb | mrt | apr | mei | jun | jul | aug | sep | okt | nov | dec | Jaar |
hoogste maximum (deg;C) | 12,6 | 14,4 | 20,4 | 26,0 | 28,7 | 32,5 | 31,4 | 32,8 | 29,1 | 23,8 | 16,4 | 14,2 | 32,8 |
gemiddeld maximum (deg;C) | 4,6 | 5,1 | 8,3 | 11,4 | 15,9 | 18,1 | 20,3 | 20,8 | 17,6 | 13,4 | 8,7 | 5,8 | 12,5 |
gemiddelde temperatuur (deg;C) | 2,4 | 2,5 | 5,0 | 7,4 | 11,6 | 14,3 | 16,4 | 16,6 | 13,9 | 10,1 | 6,1 | 3,6 | 9,2 |
gemiddeld minimum (deg;C) | -0,2 | -0,4 | 1,6 | 3,2 | 6,9 | 9,8 | 12,2 | 12,0 | 9,8 | 6,6 | 3,3 | 1,1 | 5,5 |
laagste minimum (deg;C) | -19,9 | -16,3 | -16,3 | -5,9 | -1,7 | 1,3 | 5,7 | 5,4 | 2,0 | -6,5 | -14,2 | -19,2 | -19,9 |
neerslag (mm) | 65,6 | 42,1 | 59,4 | 38,4 | 51,4 | 68,7 | 64,2 | 60,2 | 82,1 | 78,4 | 83,7 | 73,0 | 767,2 |
bron: [3][4] KNMI: Langjarige gemiddelden en extremen, tijdvak 1971 - 2000 |
Verkeer en vervoer
Wegverkeer
Een aantal hoofdwegen verbindt Leeuwarden met andere steden:
- A31 Leeuwarden - Harlingen - Afsluitdijk - Amsterdam
- A32 Leeuwarden - Heerenveen - Zwolle
- N31 Leeuwarden - Drachten - Emmen
- N355 Leeuwarden - Groningen
Spoorwegen
Leeuwarden is een spoorwegknooppunt en heeft een intercitystation, en twee andere stations. In de toekomst is nog een station gepland. De stations zijn:
- Station Leeuwarden
- Station Achter de Hoven - Alleen bediend tijdens spitsuren in de ochtend
- Station Camminghaburen
- Station Leeuwarden Werpsterhoek Een toekomstig station, aan de spoorlijn naar Zwolle
Busvervoer
Naast het treinstation Leeuwarden liggen twee busstations. Een overdekt busstation voor de stadslijnen van Connexxion. Met deze lijnen, die worden gereden onder de formule Maxx, is iedere wijk bereikbaar. Daarachter liggen de perrons voor de streekbussen naar o.a. Dokkum, Buitenpost, Drachten, Heerenveen, Joure, Sneek Bolsward, Franeker, Harlingen en Alkmaar. Aan de zijkant (tussen het treinstation en het stadsbusstation) liggen de eindhalte voor alle streeklijnen en een halte voor de scholierenlijnen.
Waterwegen
Leeuwarden ligt aan het druk bevaren Van Harinxmakanaal, dat Leeuwarden verbindt met Harlingen en het Prinses Margrietkanaal. Deze routes worden vooral gebruikt voor goederenscheepvaart. Voor pleziervaart wordt voor de Dokkumer Ee tussen Leeuwarden en Dokkum gebruikt. Het is een doorgaande vaarroute die belangrijk is voor de pleziervaart in Noord-Friesland. Een (eveneens doorgaande) zijvaart van de Dokkumer Ee, is de Bonkevaart, het eindpunt van de Schaats-Elfstedentocht. De Zwette verbindt Leeuwarden met het Friese Merengebied van Zuidwest-Friesland.
Onderwijs, welzijn en sport
Onderwijs
In Leeuwarden zijn diverse scholen voor middelbaar beroepsonderwijs en voortgezet onderwijs gevestigd, waaronder het Friesland College, ROC Friese Poort, CSG Comenius, AOC Friesland, Christelijk Gymnasium Beyers Naudeacute; en 5 scholen die horen bij de Friese scholengemeenschap Piter Jelles. Ook heeft het scholen van het speciaal onderwijs, zoals de professor Grewelschool. In Leeuwarden zijn drie scholen voor hoger beroepsonderwijs gevestigd: Hogeschool Van Hall Larenstein, NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool (fusie van de Christelijke Hogeschool Nederland en de Hogeschool Drenthe). Ook telt Leeuwarden vestigingen van de Universiteit Wageningen, Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool Groningen. De in Leeuwarden gevestigde Academie voor Popcultuur is van deze laatstgenoemde HBO-instelling een opleiding. Verder is de Open Universiteit ook in Leeuwarden gevestigd. De Open Universiteit biedt hoogwaardig afstandsonderwijs aan voor iedereen boven de 18 jaar.Bibliotheken
Er zijn vier bibliotheken in Leeuwarden. De hoofdlocatie is gevestigd aan de Wirdumerdijk (Centrum) in het voormalig Beurs- en waaggebouw. Verder is er de bibliotheek Leeuwarden-Aldlacirc (Zuid), Leeuwarden-Camminghaburen (Oost) en de bibliotheek Leeuwarden-Bilgaard (Noord), die (tijdelijk) buiten gebruik was, omdat het winkelcentrum waarin de bibliotheek gevestigd was, was afgebrand. De bibliotheek is inmiddels heropend. Verder is er nog Tresoar, het Fries Historisch en Letterkundig Centrum, waarvan de voormalige Provinciale Bibliotheek deel uitmaakt, gevestigd aan het Oldehoofsterkerkhof. Hier is veel informatie over de provincie Friesland te vinden. Ook zijn hier krantenarchieven zoals die van de Leeuwarder Courant en het Friesch Dagblad.
Gezondheidszorg
Het MCL (Medisch Centrum Leeuwarden) is met 990 bedden het grootste algemene ziekenhuis van Noord-Nederland en tevens een van de grootste van Nederland. In het MCL zijn alle medische en verpleegkundige specialismen te vinden. Sinds 2004 is het MCL (voormalig MCL-Zuid) het enige ziekenhuis van Leeuwarden.
Sport
Leeuwarden is bekend als start- en finishplaats van de Elfstedentocht. Ook wordt in de stad de Marathon van Leeuwarden gehouden.
Er is de profvoetbalclub Cambuur Leeuwarden. Cambuur komt uit in de Eerste divisie en speelt haar thuiswedstrijden in het Cambuurstadion. Het stadion staat bijna midden in de stad, wat niet vaak meer voorkomt in Nederland. Naast het Cambuurstadion zijn er nog drie grote sportparken: Kalverdijkje, Sportpark Nylacirc en Sportpark De Magere Weide. Her en der in de stad liggen nog wat andere, kleinere sportparken.
Leeuwarden heeft ook een eigen skucirc;tsje in de SKS zeilklasse. Het zeilteken is een leeuw.
Religie
Protestants
- Grote of Jacobijnerkerk, met Muuml;ller-orgel (1727); P.J. Vermeulen-orgel in het koor (1977); J. Meister-orgel in de sacristie (1766); en sinds 2010 een kistorgel van Metzler (ca. 1960) (deze kerk bevat de grafkelder van de Friesche Nassau#39;s)
- De Adelaar/De Regenboog
- De Schakel
- Fenix/Goede Herder
- Koepelkerk, architect Tjeerd Kuipers; Vermeulen-orgel (1935)
- Pelikaankerk (gebouw uit 1932 van architect Egbert Reitsma, lid van De Ploeg); Valckx en Van Kouteren-orgel
- Salvatorkerk/De Open Hof
- Kapel-Schranswijk
- Kurioskerk, architect Jo Vegter; Bakker amp; Timmenga-orgel; in de kerkzaal hangt een houten sculptuur van de Friese kunstenaar Jan Murk de Vries.
- De Oase
- Dorpskerk (in Huizum-Dorp)
Rooms-katholiek
Sint-Bonifatiuskerk uit 1884
|
Geschiedenis
In 1559 richtte de Paus een groot aantal nieuwe bisdommen op. Een daarvan was het bisdom Leeuwarden. In 1570 werd de St. Vitusbasiliek, die op de terp de Oldehove stond, tot kathedraal gewijd. Kort daarop werd deze twee maal door een hevige storm getroffen en daarna door de definitieve overwinning van de hervormden getroffen. Begin 17e eeuw werd het godshuis afgebroken; het kerkhof en een scheve stompe toren (Oldehove (gebouw)) was wat er overbleef. In de jaren 80 van de vorige eeuw waren de contouren van de basiliek nog zichtbaar op het parkeerterrein dat het Oldehoofsterkerkhof was geworden.
Het bisdom Leeuwarden heeft maar kort gefunctioneerd, tot ongeveer 1580. Maar het leeft voort in de huidige naam van het bisdom, dat sinds 2006 herdoopt is tot Bisdom Groningen Leeuwarden. In 1609, midden in de Reformatieperiode en de Tachtigjarige Oorlog, durfden twee priesters zich weer in Leeuwarden te vestigen en werden de eerste staties gesticht. In die tijden waarin de katholieke eredienst in Friesland verboden was, ontstond een lsquo;statie' als een priester in het geheim niet alleen praktiserende katholieken bezocht en met hen de H. Mis vierde, maar ook bij hen ging wonen. Dat hebben in 1609 twee priesters gedaan, aan de Vleesmarkt (waar nu bioscoop Tivoli zit) en aan de Bontepapensteeg. Eigenlijk kun je zeggen, dat de katholieken in Leeuwarden 400 jaar geleden zich als gemeenschap opnieuw hebben georganiseerd. Op 19 november 1884 werd de nieuwe St. Bonifatiuskerk, toen aan de Voorstreek maar nu aan een eigen plein (Bonifatiusplein), door de aartsbisschop ingewijd.
In de jaren 1935-1937 werd aan de Harlingerstraatweg de Dominicuskerk gebouwd met naast de hoofdingang een Mariakapel.
Naar aanleiding van de voornoemde gebeurtenissen in 1559, 1609 en 1884 werden in 2009 de jubilea ervan gevierd.
Bedevaart
Leeuwarden ligt op een gecreeuml;erde bedevaartsroute die vanaf Sint Jacobiparochie over het Jabikspaad naar Hasselt leidt en vanaf daar verder voert als pelgrimsroute naar Santiago de Compostella.
Kort voor 1510 was er een bedevaart ontstaan naar de Sint Vituskerk ter ere van een nieuw Maria-beeld dat wonderen zou verrichten. In 1510 begon de traditie van de rondgang op de zondag na het feest van O.L.Vrouw Visitatie (2 juli) waarin het beeld werd meegedragen. Vermoedelijk vond de rondgang tot 1580 plaats aangezien in maart 1580 alle Leeuwarder kerken aan de protestanten werden toegewezen. Toen het na die hervorming in het bezit kwam van de dominicanen bleef het beeld een toevlucht voor mensen in nood. Het beeld staat tegenwoordig in de Mariakapel van de Dominicuskerk. Langs de oude processieweg werd van 1948 tot en met 1964 jaarlijks een stille omgang gelopen.[5] In 1997 werd het beeld voor het eerst weer uit de Mariakapel gehaald en op het hoogaltaar geplaatst - iets wat sindsdien jaarlijks gebeurd op 15 augustus, het feest van Maria-Tenhemelopneming. Met Marialof (in oktober) vindt tegenwoordig de rondgang met het beeld plaats door de stad.[6]
Het Mariabeeld is in de loop der tijd meermaals bekleed met sieraden, zoals een kroon (1954), een kruis en een kettinkje, vervaardigd uit giften van parochianen.[7]
Jodendom
- Synagoge Leeuwarden (Sacramentstraat)
- Synagoge Leeuwarden (Slotmakersstraat)
Islam
- Moskee Ulu Camii (Turks)
- Moskee Assalam (Marokkaans)
Bekende Leeuwarders
![]() |
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
![]() |
Zie de categorie Leeuwarden van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden. |
![]() |
Plaatsen in de gemeente Leeuwarden |
![]() |
---|---|---|
Steden, dorpen en gehuchten: Goutum middot; Hempens middot; Leeuwarden middot; Lekkum middot; Miedum middot; Snakkerburen middot; Swichum middot; Teerns middot; Wirdum middot; Wijtgaard Buurtschappen: Hoek middot; Noardein middot; Tjaard middot; Vierhuis Friesland: Steden en dorpen Nederland: Provincies middot; Gemeenten |
Friese elf steden |
![]() |
---|---|
Bolsward middot; Dokkum middot; Franeker middot; Harlingen middot; Hindeloopen middot; IJlst middot; Leeuwarden middot; Sloten middot; Sneek middot; Stavoren middot; Workum |